Làm giàu từ tích tụ ruộng đất

Anh Nguyễn Đình Sáng (Áo xanh) bên vuông mạ chuẩn bị đưa ra ruộng cấy và Anh Nguyễn Hồng Phú - GĐ HTX NN Minh Khai

Tất bật chuyển những khay mạ lên máy cấy, khi người làm điều khiển máy cấy rời bờ, anh Nguyễn Đình Sáng lau vội những giọt mồ hôi trên trán hồ hởi khoe: Vụ mùa này là vụ đầu tiên anh đầu tư gần 500 triệu đồng để mua hệ thống giàn gieo mạ, máy cấy. Như vậy, quá trình sản xuất lúa của gia đình đã được cơ giới hóa gần như toàn bộ.

Dẫn chúng tôi đi thăm diện tích tích tụ vừa được cấy bằng máy, anh Sáng kể lại câu chuyện khởi nghiệp của mình: Sinh ra và lớn lên trong một gia đình thuần nông, hơn ai hết anh quý trọng đồng đất của quê hương, thấu hiểu được sự vất vả của người nông dân. Chính sản xuất nhỏ lẻ, manh mún là nguyên nhân dẫn đến chi phí sản xuất nông nghiệp tăng cao. Mỗi hộ chỉ cấy 2 - 3 sào, các thửa ruộng lại bị chia nhỏ ở nhiều xứ đồng khác nhau, lao động trẻ khỏe thì đi làm ở các công ty, xí nghiệp, ở quê chỉ còn người già, trẻ em, cây lúa không được quan tâm chăm sóc, năng suất thấp, thu nhập từ lúa chẳng đáng là bao, vì thế nhiều hộ đã bỏ ruộng. Nhìn cánh đồng màu mỡ ngày nào bỗng chốc hoang hóa, cỏ mọc um tùm, không khỏi xót xa, anh ngỏ ý muốn thuê lại thì chính quyền và người dân địa phương đều nhất trí.

Vụ mùa năm 2022 là vụ thứ 2, anh Nguyễn Đình Sáng sản xuất trên vùng đất tập trung với quy mô 15ha được gom, dồn đổi của trên 100 hộ dân ở thôn Hội và thôn Nội. Anh Sáng tiếp lời cho biết: Trước đây, anh làm dịch vụ làm đất cho bà con trong xã nên rất hiểu đồng đất quê mình. Trồng lúa vẫn có thể mang lại giá trị cao nếu được sản xuất theo quy mô, bài bản, khoa học. Có ruộng của hàng trăm hộ nên nhiều mảnh, cốt đất cao thấp không đều, nhiều bờ quai, bờ thửa phân ô nên phải đầu tư nhiều công sức, thời gian để chỉnh trang, kiến thiết lại đồng ruộng. Đầu tiên, anh phá bỏ những bờ thửa không cần thiết, đắp bờ mới, cải tạo đồng đều cốt đất, san phẳng mặt ruộng, xử lý triệt để cỏ dại, chuột, ốc bươu vàng nhờ đó có thể đưa máy móc vào làm đất, gieo cấy, chăm sóc, phòng trừ sâu, bệnh và thu hoạch.

Ruộng tập trung lớn, một chủ nên anh Sáng có thể thực hiện chuyên canh lúa “đồng trà, cùng giống” và có rất nhiều thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp hàng hóa. Anh Sáng đầu tư hơn 2 tỷ đồng trang bị 1 máy cấy mạ khay, 2 máy làm đất, 1 máy gặt, xây dựng kho chứa và máy phun thuốc trừ sâu chuyên dụng. Tạo ra vùng sản xuất quy mô lớn, để tiêu thụ sản phẩm, anh Sáng quy hoạch thành vùng sản xuất lúa giống, lúa thương phẩm theo hợp đồng liên kết ký với Công ty Cổ phần giống cây trồng Trung ương. Nhờ được gieo cấy trong khung thời vụ và chăm sóc tốt, đảm bảo đúng quy trình kỹ thuật nên năng suất lúa luôn ổn định; toàn bộ lúa thương phẩm được Công ty thu mua với giá bán theo hợp đồng thỏa thuận nên anh không phải lo tìm đầu ra mỗi vụ thu hoạch. Vụ xuân năm 2022, năng suất lúa bình quân đạt 250 kg/sào, sau khi trừ chi phí đã mang lại nguồn lãi hơn 400 triệu đồng. Những mảnh ruộng hoặc bỏ hoang, hoặc trồng cấy cầm chừng trước kia giờ đã mang lại những mùa vàng trĩu bông.

Ông Nguyễn Hồng Phú, Giám đốc HTX NN xã Minh Khai cho biết: Minh Khai từng là một trong những xã có diện tích bỏ hoang nhiều của huyện, với diện tích ruộng bỏ hoang khoảng 30ha. Nhờ tích cực tuyên truyền, vận động những hộ dân có điều kiện thực hiện tích tụ, gom ruộng để sản xuất nên vụ mùa năm 2022, xã Minh Khai có 13 hộ thực hiện gom ruộng để cấy lúa quy mô lớn. Trong đó, gia đình anh Nguyễn Đình Sáng là hộ có diện tích tích tụ lớn nhất với quy mô 15 ha. Phần lớn diện tích này là "đồng xa, chiêm trũng" do sản xuất không hiệu quả nên người dân bỏ hoang nhiều năm nay. Sau khi tích tụ, anh Sáng đã áp dụng khoa học kỹ thuật, đưa cơ giới hóa vào sản xuất giúp cải tạo đất đai, góp phần giảm đáng kể diện tích đất ruộng bỏ hoang của xã. Không chỉ làm giàu cho bản thân, gia đình anh còn giúp tạo việc làm cho nhiều lao động địa phương khi vào vụ gieo cấy hoặc thu hoạch; nhiều hộ nông dân khác trong thôn, xóm cũng học hỏi được nhiều kinh nghiệm sản xuất lúa khi đến thăm mô hình của gia đình anh.

Từ thành công này, anh Sáng đang tiếp tục vận động các hộ dân trong xã có ruộng liền kề với vùng cánh đồng lớn của anh để tích tụ thêm nhằm mở rộng quy mô sản xuất ở vụ tới. Hiệu quả kinh tế - xã hội mà mô hình tích tụ ruộng đất mang lại đã mở ra hướng đi mới trong phát triển kinh tế nông nghiệp ở địa phương nếu biết khai thác tốt tiềm năng đất đai và có phương thức sản xuất phù hợp. Tuy nhiên, theo anh Sáng, sản xuất nông nghiệp hiện vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro do thời tiết, khí hậu, sâu, dịch hại, vì thế người nông dân mong muốn các cấp chính quyền có thêm những chính sách hỗ trợ cụ thể hơn nữa để yên tâm đầu tư phát triển sản xuất nông sản hàng hóa bền vững.